Van TransperantVoorzitter, geacht college, collega s van de raad, beste burgers van Valkenburg, graag danken wij u als fractie Transperant voor de begroting die voorligt.
Voordat wij ingaan op de begroting zelf willen wij even ingaan op de wijze waarop wij dit document en uw betoog vandaag tegen het licht zullen houden.
Als we even teruggaan naar de basis dan heeft de gemeente volgens onze
observatie drie bovenliggende functies.
Ten eerste: Rentmeesterschap – het ondersteunen van degenen die niet voor
zichzelf kunnen zorgen, het zorgen voor de infrastructuur en handhaven van orde.
De meeste van deze zaken zijn zo vast omschreven in dit overgereguleerde landje dat niet veel creativiteit vereist is.
Ten tweede: Het verlenen van service voor de burgers waar dit aan deze overheid toegewezen is (bijvoorbeeld paspoorten, verkiezingen organiseren en straten afzetten als er iets te doen is). Hiervoor moet men een groot dienstverleningshart hebben met zo min mogelijk bureaucratie, zeker in een tijd dat de Rijksoverheid nadrukkelijk stuurt op deregulering.
->Vraag aan het college: Welke concrete maatregelen heeft u in dit kader reeds genomen en/of zult u nog nemen, om de doorlooptijden van
(vergunning)aanvragen te kunnen verkorten? Dit opdat de mensen zien dat er naar hun frustraties wordt geluisterd.
Ten derde: Het uitvoeren van door de specifiek voor onze lokale gemeenschap door politiek uitgebroede plannen. Hier is doortastendheid, inspiratie, communicatie maar vooral leiderschap nodig.
Over deze drie punten kunnen we inhoudelijk een dag steggelen maar in grote lijnen zullen we hier waarschijnlijk wel overeenstemming krijgen.
Als we nu deze begroting ter hand nemen dan vallen een paar zaken op. Het is een lijvig document dat de indruk van degelijkheid en diepgang wekt. Het is prozaïsch goed geschreven en de sommetjes die kloppen. Een begroting die op sommige punten tot op één Euro nauwkeurig is moet wel heel veel vertrouwen wekken nietwaar?
Echter wat ook opvalt is het gebrek aan inspiratie, lef, vernieuwing en strategisch denken. Het document is versie 2007 met wat zout, peper en een snufje mosterd.
Vraag: mogen de burgers meer inspiratie, lef, vernieuwing en strategisch denken verwachten van de crème de la crème van de gemeenschap? Wij denken van wel! Wat zijn de uitdagingen waar de mensen in onze gemeenschap de komende tijd voor staan?
1. Ze zullen meer dan de afgelopen jaren het geval was moeite hebben de
eindjes aan elkaar te knopen. Dit legt druk op ons ten aanzien van de lasten
waar we ze mee opzadelen. Naar onze smaak zijn we de bovengrens vorig
jaar al doorgeschoten en dat hebben we door uit de coalitie te stappen ook
ondubbelzinnig kenbaar gemaakt.
2. De de-socialisering schrijdt voort. De individualisering rukt verder op.
Verenigingen zullen moeilijker aanwas krijgen en de vereniging wordt meer
een service instituut voor haar leden dan een plek waar men
gemeenschappelijk de schouders onder wil zetten. Mensen hebben hele volle
agenda’s.
3. De mensen worden steeds meer allergisch voor fabrieken. De 0900 nummer / call-centre terreur, onpersoonlijke benadering én minder diensten kort bij huis maar geconcentreerd in grote dienstverleningsfabrieken tegen almaar stijgende kosten zullen tot een revolte gaan leiden.
4. Onze maatschappij worstelt al enige tijd met de veiligheidsperceptie. Mensen voelen zich in deze hypochondrische maatschappij steeds minder veilig terwijl hun levensverwachting en welvaart alleen maar toeneemt en de kans op een ongeval of catastrofe alleen maar afneemt.
Tegelijk zijn er bewegingen ten aanzien van gemeentefusies dan wel samenwerking, grootse plannen in Valkenburg centrum en de nooit aflatende regeldruk vanuit de centrale overheid.
Als we dit in ogenschouw nemen, moeten we ons afvragen of de nu voorliggende beleidsplannen niet tekort schieten of dat we de eerder genoemde fundamentele uitdagingen waar onze stadgenoten zelf voor staan wel terug vinden in dit document.
Wij willen de begroting niet tot in het kleinste detail doornemen vandaag, dat laten we aan andere partijen die daar ogenschijnlijk meer verstand van hebben. Een duizendje hier of een accentje daar is als het verschuiven van de dekstoelen op de Titanic die toch zonk. Wij willen daarom de hoge grond innemen en ons volledig concentreren op de naar onze mening echte belangrijke beleidsthema s en grote brokken.
Transperant is van mening dat het college een aanmerkelijk ambitieuzere agenda op moet stellen om aan deze diepe gevoelens en behoeften van de mensen tegemoet te komen. Natuurlijk is de Pavloviaanse reactie van de politiek dat dit meer geld kost dan er is. Nu, dat bestrijden wij ten zeerste. Wij denken dat er mogelijkheden zijn om veel meer met minder te doen en op zijn minst een nieuw elan te ontwikkelen wat helemaal niets kost behalve hersencellen en zweet. Begin eens met een wit vel papier in plaats van het Word document het Excel tabelletje van verleden jaar! Hier kunnen overheden en overheidjes nog veel leren van het bedrijfsleven waar elk jaar een grote brok meer gedaan moet worden voor minder geld terwijl de dienstverlening aan ernstige concurrentie onderhevig is. De lat moet gewoon omhoog. Mijn grote voorbeeld Sir Winston Churchill zei eens: “It is no use saying ‘We are doing our best’. You have to succeed in doing what is necessary”. Dit moeten we ons in dit huis voor ogen houden.
Wat vinden wij in globale termen, dat er absoluut op de agenda moet komen:
1. Er zal anders naar de taken van de gemeente gekeken moeten worden. Dit is reeds tijdens de vorige begrotingsbehandeling door Transperant
aangezwengeld.
2. Er zal een duidelijk kader moeten worden vastgesteld over de wijze waarop er met nimby (not in my backyard) gedrag wordt omgegaan.
3. Er zal nagedacht moeten worden en concrete zaken moeten gebeuren voor
wat betreft de wijze waarop de burgers geëngageerd worden in het politieke
proces.
4. Er zal nagedacht moeten worden over de rol die verenigingen spelen.
5. Een duidelijk standpunt en harde randvoorwaarden ten aanzien van de lange
termijn financiële positie van onze gemeente ontbreekt.
6. Veiligheid is niet alleen maatregelen maar ook opvoeding en cultuur.
Laat ik deze punten eens de revue passeren:
De taken van de gemeente
Als we even terug gaan naar de drie hoofdtaken van deze kleine overheid dan
moet je vaststellen dat de eerste twee de grootste nadruk op het efficiënt uitvoeren tegen de laagst mogelijke kosten vereisen. Een hele simpele uitvoerende taak dus.
De derde het door de politiek uitgebroede plannen uitvoeren ligt iets
gecompliceerder tot het moment dat het rubber de weg raakt en daarna is het ook alleen nog maar efficiency en kostenbeheersing wat de klok slaat. Als ik naar het apparaat kijk als een doorgewinterd organisatie-expert, dan moet ik, met de aantekening dat mijn inzicht in de organisatie (nog) oppervlakkig is, vaststellen dat er volop ruimte voor verbetering is. Tegelijk is er de strategische wens om meer samen te werken met andere gemeentes. Dit vraagt ook een andere aanpak. Een groot burgemeester van Valkenburg heeft mij ooit toevertrouwd: Geef mij vijf beleidsambtenaren en daarmee kan ik dat doen wat nodig is; de rest is uitvoering .
Deze gedachte is zo slecht nog niet.
Waarom, geachte leden van het College, springt u niet over uw eigen schaduw heen en doet u iets onconventioneels? Richt een BV of Stichting op en breng daar alle uitvoerende taken in onder en ga deze organisatie sturen op kosten, prestatie en serviceniveau naar de burgers. Hiermee kan de lat omhoog; betere prestaties tegen lagere kosten. Als we dit als Valkenburg doen, en we doen het echt GOED en snel, dan haken andere gemeenten aan want die zitten ook met krappe begrotingen. Bovendien krijgt onze gemeente goede publiciteit doordat het als lanceerplatform dient en kan het als model dienen. Zelf heb ik behoorlijk wat ervaring met deze aanpak. Ik heb in het verleden BP (British Petroleum) geholpen bij het compleet buiten de deur doen van hun boekhouding, IT, onderhoud aan alle installaties, inkoop, planning, beheer van infrastructuur en logistiek. Er zijn voorbeelden te over van organisaties die bijna oneindig veel complexer zijn dan deze gemeente en die hier grote successen mee hebben geboekt, omdat zij durf hebben getoond. Zoals gewoonlijk bij dit soort concepten, zijn er vaak meer argumenten tegen dan vóór te noemen. Er zijn immers altijd beren op de weg
.
Volgens ons zou de focus moeten liggen op hoe het zou kúnnen zijn, sterker nog, zou moeten zijn. Dit om daadwerkelijk voordelen te behalen.
-> Gewetensvraag aan het college: Heeft het college de durf om de hierboven
genoemde weg in te slaan en de bedrijfsvoering met ingang van 2009 aan te
passen, zodat de mensen in Valkenburg meer waar voor minder geld krijgen?
Wij pleiten hier dus niet voor uw afwachtende houding inzake samenwerking die u in de begroting voorstelt, maar voor een échte vlucht naar voren die ertoe moet leiden dat in de éérste plaats onze eigen burgers er beter van worden, en vervolgens de twééde trap van de raket ervoor zorgt dat anderen zich aan kunnen sluiten. Voor alle duidelijkheid, wij zijn vóór vergaande samenwerking met de gemeenten Gulpen-Wittem en Vaals, maar dan wel een samenwerking die ambitie uitstraalt en duidelijk voordelen biedt voor onze inwoners. Op dit punt zijn wij wel van mening dat de ingeslagen weg gebrek aan ambitie van alle betrokkenen illustreert.
Bovendien leert de ervaring dat de bestuurscultuur in Nederland zelden of nooit in staat is fusies op een of andere wijze tot voordeel te laten leiden. Fusies van door de overheid gestuurde organisaties leiden in dit land vrijwel zonder uitzondering niet tot kostenreductie maar eerder tot hogere kosten, de service aan de burgers wordt vrijwel altijd minder in plaats van meer, de lonen van de bestuurders en managers gaan omhoog omdat er meer poppetjes op het organigram komen, maar er gaan geen bestuurders en managers de WW in. Mocht het college na lezing van de voorgaande drie alinea s toch persisteren in de gekozen aanpak of kiezen voor de aanpak die wij voorstaan dan vragen wij voor beide scenario s het volgende:
->Vraag: Wat zijn de geschatte kosten van deze exercitie met Gulpen-Wittem en Vaals? Hoeveel denkt het college te besparen door de samenwerking doordat schaalvergroting optreedt? Wat zijn de mijlpalen? Hoe gaat voortgang gemeten worden? Wat is de definitie van succes?
Nimby gedrag
Een groeiend bestuurlijk, en naar onze bescheiden mening ook maatschappelijk
probleem is het immer toenemende nimby gedrag. De interactie van de politiek in ons land loopt inmiddels bijna uitsluitend via actiegroepen. Hier schuilt een groot gevaar in. Namelijk, actiegroepen hebben veelal géén mandaat maar claimen wel namens de bevolking of een deel daarvan te spreken . Het meest bizarre voorbeeld is de rijksweg A4 tussen Rijswijk en Schiedam die al 50 jaar op deze wijze wordt tegengehouden. Ook binnen onze eigen gemeentegrenzen zijn er de nodige actiegroepen. Enerzijds is dit begrijpelijk en een gevolg van vooraf niet goed communiceren en inspraak geven. Anderzijds ook een gevaar als de politiek de oren laat hangen naar diegene die het hardst schreeuwt. We herinneren u even aan de kruizenproblematiek in Broekhem. Naast het omgaan met actiegroepen hebben we te maken met dorpsraden waarvan het mandaat in een aantal gevallen op zijn minst twijfelachtig is te noemen.
Bij elke vierkante meter beton die gestort wordt, elke bedrijfsuitbreiding, elke extraverkeersbeweging, enzovoort, zien we nimby gedrag. Wat niet alleen het college zich in sommige gevallen aan moet trekken maar ook de collega’s in de raad. In ons bestel, de “parlementaire democratie” , ligt het mandaat toch echt hier, en groepen met een niet staatsrechtelijk mandaat dienen altijd met grote voorzichtigheid benaderd te worden. De zwijgende meerderheid zwijgt echt hoor !
->Vraag aan het college: Wat voor beleid gaat het college ontwikkelen om met nimby-gedrag om te gaan en dit te voorkomen? Wat gaat het college zelf aan leiderschapsontwikkeling doen om beter met nimby-gedrag om te gaan en zo mogelijk te voorkomen? Wat voor beleid gaat het college ontwikkelen ten aanzien van de wijze waarop men omgaat, communiceert met actiegroepen en hoe gaat men in de toekomst vaststellen wat voor mandaat deze dan wel hebben?
Het engagement van de burgers
Zoals aangegeven in onze vorige paragraaf komen actiegroepen voort uit het feit dat burgers zich niet tijdig gehoord en serieus genomen voelen. Zou het kunnen dat de Transperant fractieleden de enigen zijn die ooit horen: “Ze doen toch wat ze willen”, of “Ik zie het allemaal wel we hebben toch geen invloed” . Het lijkt me niet. Een gewetensvraag: hoe gaan we hiermee om? Op basis van deze veelvuldig gemaakte opmerkingen durf ik te beweren dat we hier niet of heel slecht mee omgaan. Tevens durf ik de stelling hier te poneren dat dit veroorzaakt wordt door een gebrek aan leiderschap, engagement en transparantie. Uiteraard is dit niet alleen een zaak van het college maar daar begint het wel, omdat de uitvoering van het beleid voor een belangrijk deel steunt op het vermogen van het college en het ambtelijk apparaat de mensen voor zich te winnen. Op dit punt zien wij niets gebeuren wat ons enigszins optimistisch stemt. Integendeel!
Zonder al te veel vooruit te willen lopen op de centrumontwikkeling wil ik nu al
aangeven dat wat Transperant betreft de keuze voor een technocratische aanpak, hetgeen tot nu toe duidelijk het geval is geweest, tot een verdere verwijdering van de mensen en het stadsbestuur zal leiden. Geacht college, weerstand zal uw deel zijn! Wij wensen u sterkte toe, u zult het hard nodig hebben met de gekozen aanpak.
->Vraag aan het college: Wat is in uw ogen de beste wijze om de mensen in
Valkenburg te engageren opdat ze doen toch wat ze willen een opmerking wordt
die uit het straatgeruis gaat verdwijnen? Wat gaat u doen op het gebied van
leiderschapsontwikkeling om meer als leiders gezien te worden die het voor elkaar
krijgen de mensen achter de dingen die moeten gebeuren te krijgen in plaats van
achter actiegroepen aan te moeten lopen uit politiek zelfbehoud? Wat gaat het
college doen om de transparantie van besluitvorming naar een ander niveau te
tillen?
De rol van verenigingen
Dat verenigingen cruciaal zijn voor de sociale cohesie behoeft geen betoog. Er zal niemand in dit huis zijn die hier een afwijkende mening over heeft. Deze gemeente heeft een aanmerkelijk bedrag voor het verenigingsleven (en daar hoort het zwarte gat de Polfermolen wat Transperant betreft zeker bij) gereserveerd.
De vraag die wij ons als Transperant stellen is in hoeverre de verschillende verenigingen daadwerkelijk bijdragen aan de sociale cohesie van onze gemeenschap. Mijn generatiegenoten zullen met voldoening terugdenken aan de tijd dat de voetbalclub niet door de gemeente gerund werd, maar dat er op avonden dat er niet getraind werd gras gemaaid werd, de kleedhokken geschilderd en de lijnen door de elftalleiders gekalkt werden. Tegenwoordig komen sporters aanracen in hun auto, spelen hun partijtje, kleden zich om, drinken hun pint en doen een kantinedienstje als aflaat en klaar is Kees . Of de tijd dat ouders de vereniging niet als een veredelde crèche zagen, maar als een plek waar ze samen met hun kind voldoening aan beleefden.
In de begroting die nu voor ons ligt kunnen wij op geen enkele wijze terugvinden
waar de verschillende verenigingen tegen een dergelijke meetlat gelegd worden.
->Vraag aan het college: Acht het college het zinvol om verenigingen die zwak
scoren op het gebied van sociale cohesie op dezelfde wijze te steunen als
verenigingen die een sterke wortel in de gemeenschap hebben? Kunt u inzicht
verschaffen op basis van welke criteria ondersteuning (niet alleen subsidie maar ook
facilitaire kosten) gegeven wordt? Wat zijn de totale kosten (subsidie en toe te
rekenen facilitaire kosten) voor de gemeenschap per lid per vereniging? Wat voor
beleid gaat het college ontwikkelen om verenigingen te leiden naar een sterkere
sociale en maatschappelijke fundering ?
De financiële positie van onze gemeente
Uit het begrotingsdocument blijkt wat ons betreft niet wat voor randvoorwaarden op
de lange termijn gesteld worden aan de financiële positie. Interen op de reserves,
oplopende schulden en bijzonder kostbare plannen die grote financiële risico’s in
zich dragen ten aanzien van de investering maar vooral de exploitatie vragen om
een helder financieel kader. Een soort “Zalmnorm” voor Valkenburg zou bepaald
niet misplaatst zijn naar onze smaak.
Als fractie Transperant hebben wij de antwoorden op de financiële vragen die we
op 19 oktober aan het college gesteld hebben als zeer blasé ervaren. Het geeft ons
een heel onplezierig gevoel dat deze situatie als het ware weggewuifd wordt. Bij ons
bestaat het gevoel dat het college druk doende is met de dekstoelen terwijl het
schip water maakt.
Wij vinden het bijzonder zorgelijk dat de schuld oploopt en tegelijk de bevolking
krimpt. Van 1950 Euro naar 2400 Euro per inwoner in de komende 4 jaar! Hoe kunnen wij als raad -velen van ons hebben kinderen in deze gemeente die we hiermee opzadelen met
dit soort getallen akkoord gaan? Een gewetensvraag volgens ons. Bovendien,
als de prognoses kloppen, zal deze schuld per inwoner in de jaren na 2012
exponentieel oplopen.
Wellicht dat het college de kranten de laatste tijd heeft gelezen en op die manier
vast heeft kunnen stellen wat op de “pof” leven voor consequenties kan hebben.
Zelfs onkreukbaar geachte bedrijven als ING en complete staten die tot voor kort
een AAA rating hadden als IJsland en Hongarije bezwijken onder het op de pof
leven! Er breken andere tijden aan in de wereld maar “gelukkig” kan ik vaststellen op
basis van de financiële paragraaf in de begroting dat Valkenburg op dezelfde voet
doorgaat. Onze kinderen zullen het oordeel gaan vellen. Ik waarschuw ze liever nu al.
Een ander groot punt van zorg voor onze fractie is dat de naïviteit die er was ten
tijde van de plannenmakerij rond de Polfermolen ten aanzien van de exploitatie na
al die jaren nog niet uit het gemeentehuis verdwenen is. De wijze waarop daar met
de prognoses gegoocheld is mag nooit meer gebeuren. In dat opzicht zullen wij
geen steen ongedraaid laten als het om bijvoorbeeld een parkeerkelder gaat. De
fractie Transperant zal zonder een gedegen operationele en financiële prognose,
vergezelt van een professionele risico analyse en gemaakte aannames, dwars voor
de trein gaan liggen. Beschouw ons rustig als de hoeders van het gezond verstand
als het om dit soort projecten gaat.
Het is bekend dat de bestuursvoorzitter van Essent, Michiel Boersma, volop bezig is
met het zoeken naar een partij die de aandelen over kan nemen. Op basis van de
algemeen geldende waarderingsnormen voor dit soort overnamen zou de
gemeente kunnen rekenen op tussen 30 Euro en 50 Euro per aandeel. Dit zou een
eenmalige bate opleveren in de orde van 12 miljoen Euro. De fractie Transperant maakt
zich ernstig zorgen dat, zoals eerder van de kabelafdeling van Essent, het geld
gebruikt gaat worden voor het vervangen van biljartlakens in clubhuizen en satelliet
gestuurde verkeersdrempels. Wat ons betreft kan er géén andere keuze zijn dan dat
deze gelden, IN ZIJN GEHEEL, renderend uitgezet worden, opdat de rente het verlies
aan dividend enigszins kan compenseren. Elke andere keuze zal tot een groot
structureel gat in de toekomstige begrotingen gaan leiden. Wij willen dit niet op ons
geweten hebben en nemen aan dat, dat voor iedereen in dit huis geldt. Om ons
hiervan te vergewissen, en deze boodschap aan de inwoners van Valkenburg te
sturen, zullen wij dit punt met een motie testen.
->Vraag aan het college: Wanneer heeft u een risico management protocol (in de
wereld waar verkeerde risico afwegingen door aandeelhouders en toezichthouders
genadeloos afgestraft worden een standaard stuk gereedschap van de raad van
bestuur) gereed, op basis waarvan de raad een goede beoordeling kan maken over
belangrijke projecten? Wat is de lange termijn “schuld per inwoner” prognose van
het college op basis van de vergrijzingsprognose tot 2025 op pagina 29? Wat
beschouwt het college als de maximale schuld per inwoner die nooit overschreden
mag worden?
Veiligheidsbeleid
De mensen in ons land voelen zich in toenemende mate onveilig. Dit gevoel strookt
op vrijwel geen enkel punt met de feiten. Als we door de straat lopen komen we een
woud van borden, obstakels en zaken tegemoet die ons moeten behoeden voor
ongevallen, we mogen geen vuurtje in onze tuin meer stoken omdat fijnstof dodelijk
zou zijn, onze telefoongesprekken worden jaren bewaard om te controleren of we
geen terrorist zijn, de Arbowet regelt de hoogte van onze stoelleuningen, we moeten
wekelijks naar de apotheek voor een andere test om te kijken of we niet ziek kunnen
worden en toch….
Om uitvoering te geven aan het veiligheidsbeleid is 50.000 Euro gereserveerd voor het
opzetten van een integraal veiligheidsbeleid. Zoals in de commissievergadering ABA
op 13 oktober 2008 mocht blijken, zijn we er met het opzetten van een integraal
veiligheidsplan niet. Ook onderhouden en waar nodig bijstellen van het integrale
veiligheidsplan, dient te gebeuren en dient wat ons betreft de komende drie jaar
binnen de gestelde 50.000 Euro plaats te vinden. In afwachting van de uitkomsten van
het onderzoek m.b.t. het integraal veiligheidsplan, hoeft wat onze fractie betreft de
aanvullende 100.000 Euro voor concrete impulsen op het gebied van leefbaarheid en
veiligheid voor 2009 (nog) niet te worden gereserveerd.
Wat we ook aan plannen maken en beleid ontwikkelen, Transperant is van mening
dat een relativerende boodschap essentieel is. Mensen dienen te begrijpen dat een
maatschappij zonder risico en onzekerheid niet realistisch is. Onze overheden zien dit
punt vrijwel continu over het hoofd. Naar onze smaak een van de redenen van het
toenemende onveilige gevoel. Overheden die erin slagen om het
relativeringsvermogen van de burger weer naar normale proporties terug te
brengen, zullen naar onze mening veel meer succes boeken waar het de perceptie
van veiligheid betreft en dus beter scoren voor hun burgers.
->Vraag aan het college: Aan welke veiligheidsmaatregelen denkt het college
concreet op dit moment? Waar zien wij de begrote inkomsten op basis van de Wet
Bestuurlijke Boete Openbare Ruimte, die als geheel aan de gemeente toekomen? Is
deze discussie op voorhand overbodig omdat dit geld al op voorhand wordt
uitgegeven aan cameratoezicht? Wat gaat het college doen om de mensen
helpen hun risico s en onzekerheden te relativeren?
Zojuist hebben wij aangegeven wat naar de mening van Transperant van essentieel
belang is voor de beleidsagenda de komende paar weken. Let op, ik zeg hier
bewust een paar weken en niet maanden laat staan jaren. Op dit punt citeer ik
graag Ross Perot oprichter van Perot Sysems, later EDS geworden, en
presidentskandidaat van de VS in de 90-er jaren. Perot zei eens “Het duurt
tegenwoordig zeven jaar om een nieuwe auto te ontwerpen en te bouwen. Begrijpt
u het nog? De hele tweede wereldoorlog duurde zo n 5 jaar”.
Zoals al eerder aangegeven hebben wij u toegezegd ons, voor wat de begroting
zelf betreft te willen beperken, tot enkele grote brokken. Graag willen wij de
volgende punten in dit opzicht ter discussie stellen:
• Op 30 juni 2008 heeft het college in de vorm van de kaderbrief om een
kaderstellend besluit van de raad gevraagd. Kaders die, mits voorzien van
een deugdelijke financiële onderbouwing, ook richting zouden kunnen geven
aan de begroting die nu voorligt. Echter vrijwel alle genoemde kaders
vroegen in juni nog om nadere informatie en onderbouwing om tot een
zorgvuldige integrale afweging door de raad te kunnen komen. Kaders stellen
= keuzes maken en daartoe dient men de consequenties van de keuzes te
kunnen overzien. Ook nu ontbreekt nog steeds cruciale informatie, die het de
raad mogelijk zou moeten maken om verantwoorde afwegingen en keuzes te
kunnen maken en nog belangrijker te kunnen toetsen. Het gevolg van dit
handelen, is dat keer op keer door het college achteraf invulling wordt
gegeven aan niet SMART geformuleerde kaders en dat de raad pas achteraf
inzicht krijgt in de financiële consequenties van eerder genomen besluiten.
Niet wenselijk en feitelijk ook niet correct ! Omdat in juni nadrukkelijk al om
een kaderstellend besluit werd gevraagd, maar er in onze optiek nog
onderbouwde businessplannen zouden moeten worden voorgelegd, en
omdat onze fractie het met de formulering van een aantal kaderbeslispunten
niet eens was en overigens nog steeds is, hebben wij destijds dan ook niet
ingestemd met de kaderstellende raadsnota van 30 juni 2008.
• Voor onze fractie spelen binnen het programma verkeer 4 punten te weten:
afrit Beekstraat, transferium, vrije rechtsaffer Reinaldstraat en de herinrichting
Stationsplein. U geeft het zelf in de begroting aan. Door realisatie van de afrit
Beekstraat zal de verkeersintensiteit in Houthem toenemen. Uit het rapport
blijkt zelfs een toename van 35% . Welke aanvullende invloed de inpassing
van een transferium hierop heeft laat zich nog raden. Er ontbreken nog
cruciale puzzelstukjes en de in juni gevraagde aanvullende informatie
hebben wij niet ontvangen. Omdat van een afgewogen besluit nu geen
sprake kan zijn, stellen wij voor om de 200.000 Euro weliswaar te reserveren,
doch dat dit geld pas definitief wordt toegekend, als er door deze raad een
gedegen en onderbouwde afweging gemaakt kan worden, waarin zowel de
voor- als nadelen van afrit Beekstraat en transferium voor onze burgers
inzichtelijk zijn gemaakt. Onze fractie geeft nadrukkelijk aan hierover pas een
keuze te kunnen maken, als alle hiervoor noodzakelijke informatie wordt voorgelegd!
De rechtsaffer is wat onze fractie betreft niet noodzakelijk, daar
wij van mening zijn dat dit niet de juiste oplossing is voor deze
verkeersproblematiek, en daarnaast niet in financiële verhouding staat tot de
vermeende verbeterde doorstroom richting Nieuwe weg. Een doorstroom die
in grote mate wordt bepaald door de opening/sluiting van de
spoorwegovergang. Bovendien is nog steeds niet bekend hoe de stand van
zaken is rondom het pand van Sloun en de noodzakelijke bodemsanering
door de Provincie. In hoeverre voor de rechtsaffer reeds geld is
gereserveerd, is ons eveneens niet duidelijk. Een verkeersoplossing achter Villa
Via Nova heeft nadrukkelijk onze voorkeur.
->Vraag aan het college: wat is er gereserveerd voor de “rechtsaffer” ?
• Binnen het programma economie speelt “Agenda Valkenburg”, die door een
meerderheid van deze raad op 17 maart 2008 kaderstellend is vastgesteld, een
cruciale rol. In het gevelfonds en de één-loketfunctie voor ondernemers, heeft
onze partij een voortrekkersrol gehad en verdere uitvoering juicht onze fractie
dan ook toe. Echter zoals bekend, is onze fractie het niet met alle aspecten en
invulling van de agenda Valkenburg eens, te meer omdat een realistische
financiële onderbouwing voor de diverse deelplannen tot op heden ontbreekt.
Met name het, in onze optiek, onzalige plan om een parkeergarage zelf te laten
bouwen voor 10.000.000 Euro en vervolgens zelf te exploiteren roept bij onze
fractie meer dan fronsende wenkbrauwen op. Twee zaken blijven ons namelijk
bevreemden. Op de eerste plaats het feit dat de kosten van parkeergarage in
het 1e centrumplan op 25 miljoen Euro waren begroot en nu plots deze kosten
bijna 2/3 minder zouden bedragen, terwijl alles duurder wordt. Op de tweede
plaats constateren we dat de exploitatiekosten van de ondergrondse
parkeergarage slechts budgettair neutraal zouden zijn, bij 24-uurs parkeren en
een aanzienlijke ophoging van de parkeertarieven.
->Vraag: Gaat het college hier nu weer vanuit ?
• Zoals bekend, is onze fractie daar nooit een voorstander van geweest. Een
nieuwe interim-manager moet het tij in de Polfermolen nu op een verantwoorde
wijze zien te keren. U doet al voorzichtige taakstellende besparingsramingen.
->Vraag aan het college: is de interim manager gekwalificeerd op zijn / haar
creatieve vermogen om hier buiten de bestaande paden te denken? Waarom is
voor een interim oplossing gekozen en niet voor een entrepreneuroplossing?
• Tijdens het bespreken van de kaderbrief waren wij enigszins verbaasd dat u aan
het Openlucht Theater wederom een eenmalige bijdrage van 30.000 Euro ter
beschikking wenste te stellen. Zoals ook in juni en daarvoor in november 2007
gevraagd, verwachten wij een goed onderbouwd businessplan waarin wordt
aangegeven hoe dit cultureel waardevolle erfgoed structureel voor de toekomst
in rustig water terecht komt, zonder telkens een beroep te hoeven doen op een
gemeentelijke bijdrage. U geeft aan dat aan een dergelijk businessplan
momenteel gewerkt wordt, dit was echter al een jaar geleden afgesproken.
->Vraag aan het college: Wanneer kunnen we dit businessplan in de betreffende
raadscommissie eindelijk tegemoet zien? Met het oog op waardevol historisch
erfgoed en toeristische aantrekking, vragen wij in hoeverre een reconstructie van de
Grendelpoort, zoals door Wethouder Dauven bij de opening van de Berkelpoort
uitgesproken, in deze raadsperiode nog aan de orde is? Wordt dit als een apart
deelproject binnen het plan herstel historische centrum opgepakt? Zo ja, zijn hier
reeds gelden voor gereserveerd en waar zien wij dat in de begroting terug?
• De IT kosten van de gemeente hakken er met 610.000 Euro flink in. Er is vrijwel
geen business waar zoveel betrouwbare benchmarks zijn als in IT en ICT. Gartner is het
bedrijf dat deze benchmark rapporten wereldwijd opstelt. Wellicht een
aanrader? Op basis van de begroting gingen wij ervan uit dat er op circa 115 fte
circa 80 IT werkplekken zouden zijn. Dit is een gebruikelijk aantal. Er zijn
ondernemingen (bijvoorbeeld Sabic en sommige kantoren van de Rabobank)
die door hotdesking nog minder werkplekken per werknemer hebben. Hiermee
zoude de IT kosten op circa 7000 Euro per werkplek uitkomen hetgeen ruim
tweemaal zoveel is als de benchmark voor vergelijkbare organisaties. De IT-
omgeving van een gemeente is een heel eenvoudige en vergt geen zware
applicaties zoals SAP of zware technische applicaties. In uw antwoord van 25
oktober stelt u dat de gemeente Valkenburg 150 werkplekken heeft! Dat wil
zeggen dat er voor elke werknemer 1,3 werkplek ter beschikking staat bodes en
personeel dat geen IT werkplek heeft meegerekend. Wij schrikken van dit getal.
->Vraag aan het college: gaat u nu werk maken van goede benchmarking teneinde
deze uitgaven op een niveau te brengen dat bij een kleine organisatie als deze
hoort?
• Het engageren van de mensen in onze gemeenschap is gediend met openheid.
Om de burgers in onze gemeente te laten zien hoe effectief er hier bestuurd
wordt en hoe snel we tot besluiten komen, stelt de Fractie Transperant voor om
de raadszaal te voorzien van een aantal webcams en de commissievergaderingen en raadsvergaderingen voortaan te webcasten.
->Vraag kan het college ervoor zorgen dat vanaf 1 december 2008 de
vergaderingen op deze wijze door iedereen “real-time” te volgen zijn?
Voorzitter, geacht college, op basis van de beleidsplannen en het budget dat
daarbij gemaakt is komen wij in samenvatting tot de volgende conclusies:
• Het is beleidsmatig mager en doet op geen enkele wijze recht aan de
uitdagingen waar onze burgers de komende tijd voor staan. Sterker nog wij
vinden deze grote maatschappelijke uitdagingen niet terug in het document.
• De taken van de gemeente worden naar onze mening op een aantal punten
met weinig creativiteit en vooral ambitie ingevuld. Het meer van het zelfde
terwijl de wereld om ons heen met de snelheid van het geluid verandert, doet
ons van verbazing hyperventileren.
• Er zijn een aantal financiële zorgpunten waarover wij onvoldoende
duidelijkheid hebben en die ons grote zorgen baren voor de toekomst.
• Er is nauwelijks aandacht voor leiderschap terwijl dit naar onze mening het
grootste manco is van dit college.
Wij laten ons graag verassen dat u als college onze gemeenschap kunt leiden naar plekken die tot voor kort voor onmogelijk werden gehouden. De prestaties op dit terrein tot nu toe stemmen niet tot optimisme. De lakmoesproef is de wijze waarop u de door ons geagendeerde punten ter hand gaat nemen en alsnog een realistisch en verantwoord Centrumplan ontwikkelt, dit vervolgens tijdig aan de mensen voorlegt om actiegroepen te voorkomen en zo de inwoners van Valkenburg weet te inspireren en te overtuigen.
Op basis van hetgeen we nu weten kunnen wij niet instemmen met deze begroting.
Fractie Transperant.
J.Blom
E.Weekers